کمپرسورها دستگاه‌های تولید هوا و باد می‌باشند که برای تأمین هوای فشرده در صنایع و کارخانجات مختلف کاربرد فراوانی دارند که کمپرسورها انواع مختلفی را دارا می‌باشند و یکی از انواع پر مصرف ترین کمپرسورهای باد، کمپرسور پیستونی است. این کمپرسورها یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین انواع آن می‌باشد که از گذشته تا به امروز مصرف آن در کارخانجات و صنایع مختلف رایج بوده و بسیار پرکاربرد می باشند. این کمپرسورها از نوع جابجایی مثبت و رفت و برگشتی بوده و دو قطعه ی مهم این کمپرسورها سیلندر و پیستون می باشند که وظیفه ی تولید هوای فشرده را عهده دار می‌باشند.
پیستون‌ها به کمک میل لنگ شروع به حرکت رفت و برگشتی کرده و با این حرکات باعث تغییر حجم سیلندر شده و به این صورت هوای فشرده تولید و آماده ی خروج خواهد شد که این کمپرسورها از این جهت که قادر به تولید حجم هوای بسیار زیاد نبوده و همچنین نمی‌توانند برای مدت زمان زیادی کار کنند. کاربرد آن ها بیشتر در صنایع و مشاغل کوچک و سبک می‌باشد و از همین رو قیمت آنها نسبت به انواع دیگر کمپرسورها پایین‌تر است.
این کمپرسورها قادر به تولید هوا با فشار بسیار بالا بوده تا بتوان نیاز مشاغل و صنایعی را که به هوا با فشار بسیار بالا نیاز دارند را برطرف نمود و در این کمپرسورها به دلیل اینکه پیستون با سیلندر در تماس بوده و همچنین عدم وجود یک سیستم خنک کننده در دستگاه دمای آن در حین کار بسیار بالا می‌رود. از همین رو قادر به کار طولانی مدت نبوده و برای استفاده ی مجدد می‌بایست دستگاه را خاموش کرده و پس از کمی استراحت و پایین رفتن دما، آن را مجدداً به کار انداخت.
این کمپرسورها با تعداد سیلندرهای متفاوتی تولید و روانه ی بازار می‌شوند که به صورت تک مرحله‌ای و چند مرحله‌ای موجود می‌باشند و هر چقدر تعداد سیلندرها بیشتر شود، دستگاه قادر خواهد بود حجم هوای بیشتری را تولید کند. این کمپرسورها در ظرفیت‌های کوچک، متوسط و بزرگ طراحی و تولید شده و در بازار انواع مختلفی از آن موجود می باشد که صاحبین مشاغل مختلف می توانند بسته به بودجه، نیاز و شرایط کاری خود یکی از انواع آن ها را انتخاب و خریداری کنند.
همانطور که گفته شد کمپرسورهای پیستونی از رایج‌ترین و پرکاربردترین کمپرسورها در صنایع و مشاغل مختلف می‌باشند که در انواع مختلفی طراحی و تولید می شوند. کمپرسورهای پیستونی طی سه مرحله عملکرد خود را انجام می‌دهند که این سه مرحله شامل مکش، تراکم و تخلیه می‌باشد. میل لنگ‌ها با حرکت خود سبب حرکت پیستون‌ها شده و با باز شدن شیر ورودی هوا به داخل دستگاه وارد می‌گردد و در مرحله ی بعد پیستون با حرکت خود به سمت پایین و بالا هوای موجود را متراکم کرده که در این مرحله شیر ورودی و خروجی بسته شده و با حرکت پیستون دما و فشار هوا افزایش پیدا می کند.
مرحله ی بعد شامل خروج هوای فشرده می‌باشد و با باز شدن شیر خروجی هوای متراکم شده به سمت بیرون خارج شده و بدین ترتیب هوای متراکم مورد نیاز تأمین و آماده ی مصرف می گردد. کمپرسورهای پیستونی در صنایع و مشاغل کوچک مانند تعمیرگاه خودرو، کارگاه‌های کوچک، خودروسازی، غواصی، دندانپزشکی و … کاربرد دارند. این کمپرسورها در ظرفیت و حجم‌های مختلفی طراحی و تولید می‌شوند و صنایع مختلف با توجه به نیاز خود و شرایطی که دارند، می‌توانند کمپرسور یک یا چند سیلندری را انتخاب کنند.
صنایع و مشاغل مختلف اگر به حجم هوای بیشتری نیاز داشته باشند، می‌بایست کمپرسور چند سیلندری را انتخاب و خریداری کنند و در غیر این صورت کمپرسور یک سیلندری نیز می‌تواند جوابگوی کار آنها باشد با نگهداری اصولی و مناسب از کمپرسور پیستونی می‌توان عملکرد، کارایی و کیفیت دستگاه را تا حد زیادی بهبود بخشید و از ایجاد مشکل و خلل در نحوه ی عملکرد آن جلوگیری به عمل آورد. با بازرسی های منظم و دوره ای از کمپرسورهای پیستونی می توان از هزینه های اضافی و خرابی ها جلوگیری نمود و بدین صورت روند فعالیتهای مشاغل مختلف را تسریع بهبود بخشید.
در ادامه قصد داریم به بررسی اجزا و قطعات کمپرسورهای پیستونی بپردازیم که کمپرسورها بر حسب نوع و کاربردی که دارند از قطعات متفاوتی تشکیل شده اند. مهم‌ترین قطعه ی هر کمپرسوری موتور آن می‌باشد و موتورهای کمپرسورهای پیستونی از دو نوع دیزلی و الکتریکی بوده که انرژی لازم برای فشرده سازی هوا را برای دستگاه فراهم می‌کند و می توان گفت عضو حیاتی دستگاه کمپرسورها موتور آن می‌باشد.
قطعه ی مهم بعدی را که می توان نام برد پیستون است که با حرکت بالا و پایین خود و با انرژی که از موتور می‌گیرد، هوا را فشرده و متراکم می‌کند. رینگ پیستون از دیگر اجزای کمپرسور پیستونی می‌باشد که شامل رینگ فشار روغن و آب‌بندی می‌باشد و این رینگ‌ها هر کدام با عملکرد متفاوتی که دارند در عملکرد پیستون تاثیرگذار می‌باشند.
سوپاپ اطمینان قطعه ی بعدی بوده که عملکرد آن در داخل سیلند بسیار مهم می باشد و حجم هوای ورودی را کنترل می‌کند و از دیگر قطعات کمپرسور باد پیستونی می‌توان به فیلتر هوا، سیستم خنک کننده که شامل افتر کولر و اینترکولر می باشد، اشاره نمود. فیلتر هوا ذرات و آلودگی‌های موجود در هوای ورودی به داخل دستگاه را گرفته و سبب می شود تا هوای تمیز وارد دستگاه شود. سیستم خنک کننده نیز که شامل افتر کولر و اینترکولر می‌باشد، وظیفه ی خنک کردن دستگاه را بر عهده داشته و با عملکرد خود اجازه نمی‌دهد که دمای دستگاه بیش از حد بالا رود.
قطعات کمپرسورها وارداتی هستند و توسط شرکت‌های مختلفی مونتاژ شده و با کیفیت‌های متفاوتی روانه ی بازار می شوند. هنگام خرید دستگاه کمپرسور بایستی دقت و زمان کافی را اختصاص دهید تا بتوانید یک کمپرسور با کیفیت و مناسب را انتخاب و خریداری کنید و اگر قطعات کمپرسورهای پیستونی با کیفیت و از برندهای معتبر باشند، می‌توانید با اطمینان خاطر آن ها را تهیه کرده و در کسب و کارخود به کار گیرید.
کمپرسورها نیز مانند هر دستگاهی دارای مزایا و معایبی می باشند که در ادامه قصد داریم به بیان آنها بپردازیم که از مزایای کمپرسورهای پیستونی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
از معایب کمپرسورهای پیستونی نیز می‌توان به موارد زیر اشاره نمود :
کمپرسورهای پیستونی در ابعاد و ظرفیت‌های مختلفی تولید و عرضه می‌شوند و همانطور که گفته شد، استفاده از این کمپرسورها بسیار رایج بوده و یکی از پرکاربردترین انواع آنها می‌باشد. این کمپرسورها را می‌توان بر اساس نحوه ی عملکرد، ساختار و ظرفیت آن ها به انواع مختلفی تقسیم بندی نمود که هر کدام دارای عملکرد و ویژگی های متفاوتی می باشند.
کمپرسورهای پیستونی را بر اساس نحوه ی عملکرد آن ها به دو دسته تقسیم می‌کنند:
در کمپرسورهای تک مرحله ای عملیات فشرده سازی هوا از یک طرف پیستون انجام می‌شود ولی در کمپرسورهای پیستونی دو مرحله‌ای برای تولید هوای فشرده از دو سمت پیستون استفاده می‌شود. کمپرسورهای پیستونی بر اساس ساختار نیز به سه دسته تقسیم بندی می شوند:
مشاغل و صنایع گوناگون بر حسب شرایطی که دارند و همچنین حیطه ی کاری خود و مقدار هوای فشرده ی مورد نیاز می توانند یکی از انواع کمپرسورهای پیستونی را انتخاب کنند و این کمپرسورها در صنایع و مشاغل گوناگون کاربرد دارند مانند پالایشگاه نفت، صنایع شیمیایی، تولید سیستم های تهویه و سرمایشی، سردخانه ها و یکی از نکاتی که به هنگام استفاده از آن بایستی در نظر گرفت، جلوگیری از نشت روغن می باشد و برای این منظور بهتر است، حلقه های پیستون را به صورت دوره ای و منظم تعویض نمود.
کمپرسورها نیز مانند هر دستگاه دیگری که مورد استفاده قرار می‌گیرند نیاز به نگهداری و محافظت دارند. شرایط نگهداری این دستگاه‌ها اگر اصولی و درست انجام شود بر دوام و ماندگاری آنها افزوده خواهد شد و در غیر این صورت ممکن است، دچار خرابی های ناگهانی شده و روند کاری صنایع و مشاغل مختلف را با مشکل روبرو سازد. در ادامه قصد داریم بهترین روش نگهداری کمپرسور های پیستونی را برای شما شرح دهیم:
با رعایت نکات گفته شده می توان طول عمر مفید دستگاه کمپرسور پیستونی را افزایش داده و کارآیی و کیفیت آن را نیز تا حد زیادی بالا برد همچنین از هزینه های اضافی جلوگیری نمود.